If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Dna moczanowa i dna rzekoma — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Amy Fan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Dna moczanowa jest chorobą stawów, która tak naprawdę nie ma wiele z nimi wspólnego, w tym sensie, że stawy podczas jej trwania działają poprawnie. Jednak to odkładanie czegoś innego, co nie należy do stawu powoduje wszystkie problemy. Narysuję je na tym dużym palcu ponieważ jest to miejsce, gdzie dna moczanowa jest najczęściej zlokalizowana. Opisuje się ją jako jeden z najgorszych rodzajów bólu. Ostre zapalenie dny moczanowej prawdopodobnie prowadzi do braku możliwości chodzenia, a duży palec jest opuchnięty, tak jak ten tutaj. Winowajcą tego stanu są małe kryształki moczanu jednosodowego. Moczan jednosodowy. Jest skrystalizowaną formą kwasu moczowego, związkiem, który standardowo w naszym ciele jest produktem ubocznym rozpadu naszego DNA i RNA. Jeśli z jakiego powodu mamy za dużo tego związku, krystalizuje on i podczas przepływu przez nasze ciało osadza się w tym stawie. Jaki staw by to nie był, takie zjawisko jest bardzo bolesne i powoduje dnę moczanową. Jednak najczęściej pojawia się ona w tym miejscu. Tak właściwie, dna moczonowa zlokalizowana w dużym palcu jest tak powszechna, że ma swoją własną nazwę - podagra. Podagra. Grupa osób, która najczęściej ma dnę moczanową, jeśli spojrzelibyśmy w statystyki, to mężczyźni, zazwyczaj trochę starsi, trochę starsi. Powiedziałabym, że powyżej 50 lat. Niektórzy ludzie mówią, że jest ona związana ze stylem życia. I jednym ze sposobów leczenia dny moczanowej jest zmiana stylu życia. Wszystko co zwiększa poziom kwasu moczowego może prawdopodobnie prowadzić do dny moczanowej. W kwestii objawów, pojawia się duży ból. Szczególnie w ostrym stanie zapalnym. Jeśli spojrzymy na miejsce choroby, to będzie ono zaczerwienione, co nazywamy rumieniem. Zaczerwienione i opuchnięte. Pomimo, że myślimy o tej chorobie, jak o chorobie stawów, stawów śródstopia, to nagromadzenie ma miejsce również w otaczających je tkankach. I ten ostry stan zapalny będzie powodował uczucie gorąca po dotknięciu tego obszaru. Więc objawy i wywiad z pacjentem powinien dać wystarczające wskazówki do diagnostyki. Aby formalnie zdiagnozować tę chorobę, mamy test zwany "złotym standardem". Pobieramy płyn znajdujący się w przestrzeni stawowej i analizujemy go. Diagnostyka dny moczanowej polega na znalezieniu takich igiełek. Jeśli spojrzymy na płyn z wykorzystaniem światła spolaryzowanego, to zobaczymy, że są one negatywnie dwójłomne. Dwójłomne. Mamy tu dużo fizyki, której do końca nie rozumiem. Ale wiem, że jeśli jest coś negatywnie dwójłomne, to jeśli coś leżałoby płasko, to wtedy nasze igiełki nie leżą płasko. Będą miały żółty kolor. Będzie to póżniej pomocne, kiedy będziemy mówić o tym, jak rozróżnić dnę moczanową od dny rzekomej. Te szczególne igiełki stworzone z moczanu monosodowego jeśli będą leżały płasko to podczas oświetlenia ich światłem spolaryzowanym zobaczymy je w kolorze żółtym. Więc mamy tu maź stawową. Również można pobrać krew. U ludzi z przewlekłą dną moczanową lub u osób, które mogą na nią chorobą, możemy zauważyć hiperurykemię. Urykemia, czyli odnosi się do kwasu moczowego. Jest to bezpośrednia ocena poziomu kwasu moczowego. Może nam powiedzieć nie tylko, czy osoba ma lub prawdopodobnie będzie miała dnę moczanową, ale podczas leczenia, możemy śledzić jego poziom, aby zobaczyć efektywność leczenia. Możemy również sprawdzić liczbę białych krwinek, oraz szybkość opadania erytrocytów, która mówi jak szybko czerwone krwinki ulegają sedymentacji. Są to markery stanu zapalnego. Ten mówi o stanie zapalny, natomiast ten, czy układ odpornościowy został uaktywniony. Obydwa te wskaźniki mogą powiedzieć, czy mamy do czynienia z infekcją. Białe krwinki możemy uważać za wskaźnik infekcji. Nawet jeśli nie jest to prawdziwa infekcja bo mamy do czynienia z kryształkami, a nie bakteriami, nie pojawia się tu żaden patogen, ale pomimo tego układ odpornościowy został wywołany więc liczba białych krwinek wzrasta. Nawet jeśli wywiad lekarski może być bardzo charakterystyczny dla dny moczanowej, chcemy wykonać odpowiednie badania, która rozróżnia tę chorobę od pozostałych, jak infekcyjne zapalenie stawów, czy innych chorób autoimmunologicznych, których nie chcielibyśmy przegapić w diagnostyce. Wynika to z faktu, że leczenie dny moczanowej jest bardzo specyficzne. Po pierwsze wdrożone zostaje niespecyficzne leczenie. Chcemy poradzić sobie z bólem, więc przypisane zostają NLZP, które również obniżą poziom stanu zapalnego. NZLP, jak i silniejsze lekarstwa, jeśli nie jesteś w stanie tolerować NZLP lub ból jest zbyt duży. Później konieczne jest obniżenie stanu zapalnego. Czyli znowu leczenie niespecyficzne. Można je wykorzystać w wielu chorobach autoimmunologicznych. W tym przypadku można użyć zastrzyków steroidowych. W przypadku dny moczanowej, tak naprawdę pierwszą rzeczą, jaką należy zrobić jest zmiana trybu życia. Genetyka ma znaczenie w przypadku tej choroby, jak również to w jaki sposób się żyje. Tak naprawdę ciężko jest oddzielić genetykę od stylu życia. Jednak myśląc o kwasie moczowym, chcemy tak pomóc swojemu organizmowi, aby obniżyć poziom tego związku. Jedzenie mniejszej ilości mięsa, nie picie alkoholu, jedzenie organicznych rzeczy, które pomogą w produkcji mniejszej ilości kwasu moczowego. Na samym końcu mamy leki, które również mogą to zrobić, czyli obniżyć poziom kwasu moczowego. Można je brać podczas ostrego stanu choroby, ale co nawet ważniejsze, można je przyjmować profilaktycznie. Nawet jeśli pacjent nie ma w danym momencie objawów, a wcześniej miał dnę moczanową, można przepisać mu stałą, długoterminową dawkę. Profilaktyka wpływa na ścieżkę, która prowadzi do produkcji kwasu moczowego. Można ją spowolnić, co chemicznie obniży ilość kwasu moczowego we krwi. Ale oczywiście, styl życia jest równie ważny, Nie można polegać tylko na lekach. Pacjenci powinni bardzo dobrze skonsultować swój stan, i wdrożyć dodatkowe działania oprócz przyjmowania leków, które leczą tylko objawy. Na sam koniec pomówimy o dnie rzekomej. Nazywa się tak, ponieważ bardzo przypomina dnę moczanową, ale nią nie jest, ponieważ nie dochodzi do odkładania kryształów w stawach. Po pierwsze, zamiast w dużym palcu, myślimy bardziej jak o dnie moczanowej, która pojawi się w kolanie. Więc zamiast w palcu, mamy analogiczne objawy w kolanie. Pojawia się ból, zaczerwienienie, opuchnięcie, oraz wzrasta temperatura tych tkanek, wszystko to wygląda jak dna moczanowa. Jednak rzecz, która się gromadzi i powoduje to schorzenie jest całkowicie inna. Zamiast moczanu monosodowego mamy pyrofosforan wapnia. Zobaczmy, czy zmieszczę całą tę nazwę tutaj. Dwuwodny pyrofosforan. Dwuwodny. Większości ludzi woli używać akronimu, który wygląda tak CPPD. Więc schorzenie to nie ma nic wspólnego z dną moczanową, mamy tu odkładanie całkiem innego rodzaju kryształów. Diagnostyka, pozwalająca rozróżnć te dwa schorzenia jest podobna. Zamiast igiełek, patrzymy na maź stawową pod takim samym światłem i zobaczymy romboidalne kryształki, zamiast cienkich igiełek. Będziemy tu obserwować delikatnie pozytywną dwójłomność. Cała idea, o którą tu chodzi ponieważ dwójłomność mówi nam, czy mamy do czynienia z dną rzekomą, czy moczanową, jak i kształt kryształów. Leczenie również przebiega w podobny sposób. Więc leczymy takie objawy jak ból i stan zapalny. I zamiast przyjmować sterydy doustnie, w obydwóch tych schorzeniach mogą zostać one wstrzyknięte do przestrzeni stawowej, dokładnie w miejsce bólu. Zapewnia to szybsze i silniejsze działanie. Jako, że dna rzekoma nie dotyczy kwasu moczowego, wspominania profilaktyka nie ma tutaj zastosowania. Dna rzekoma jest mniej powszechna niż dna moczanowa. Dlatego, aby otrzymać odpowiednie leczenie długoterminowe, bardzo ważne jest rozróżnienie tych dwóch chorób, zanim zostaną wdrożone leki.